Joachim Meese can be consulted
via the following external links:
Selection of Publications
- Bijdrage in boekDeze nieuwe editie van de wetboeken strafrecht van Die Keure is bijgewerkt tot en met 15 september 2023 en bundelt zoals steeds het ‘Strafwetboek’, het ‘Wetboek van Strafvordering’ en een aantal relevante bijzondere wetten. Aan het wetboek werd gewerkt door heel wat auteurs, waaronder ook Joachim Meese.X., Strafrecht. Deel 1 - Algemeen strafrecht, Brugge, Die Keure, 2023, 1306 p. en X., Strafrecht. Deel 2 - Bijzonder strafrecht, Brugge, Die Keure, 2023, 560 p.
- Bijdrage in boekDeze nieuwe editie van de wetboeken strafrecht van Die Keure is bijgewerkt tot en met 1 oktober 2021 en bundelt zoals steeds het ‘Strafwetboek’, het ‘Wetboek van Strafvordering’ en een aantal relevante bijzondere wetten. Aan het wetboek werd gewerkt door heel wat auteurs, waaronder ook Joachim Meese.X., Strafrecht. Deel 1 - Algemeen strafrecht, Brugge, Die Keure, 2021, 1459 p. en X., Strafrecht. Deel 2 - Bijzonder strafrecht, Brugge, Die Keure, 2021, 629 p.
- BoekDit boek biedt een volledig overzicht biedt van alle aspecten van de rechtsplegingsvergoeding, met inbegrip van de rechtsplegingsvergoeding in strafzaken.B. Van den Bergh, S. Sobrie, J. Meese en P. Tersago, "Wie zal dat betalen ...? De rechtsplegingsvergoeding ont(k)leed", Mechelen, Kluwer, 2021, 394 p.
- Bijdrage in boekHet boek Bewijsnood na het vernieuwde bewijsrecht biedt vanuit een intra- en interdisciplinaire benadering een diepgaande analyse van een aantal recente ontwikkelingen inzake juridische bewijsregels: naast de rol van de rechter bij het bewijs wordt de thematiek van de bewijsnood belicht voor vier verschillende rechtstakken: het burgerlijk recht, het strafprocesrecht, het sociaal recht en het fiscaal recht. Wat het strafrecht betreft, schreef Joachim Meese een bijdrage over het onrechtmatig verkregen bewijs in strafzaken. In deze tekst wordt de Belgische invulling van dit leerstuk aan een kritische analyse onderworpen.J. Meese, "Onrechtmatig verkregen bewijs in strafzaken", in X., Bewijsnood na het vernieuwde bewijsrecht, Antwerpen, Lefebvre Sarrut Belgium, 2020, 61-97.
- ArtikelIn een arrest van 4 februari 2020 (P.19.1068.N) heeft het Hof van Cassatie beslist dat een verdachte die de toegangscode tot een informaticasysteem kent (bijv. zijn eigen gsm-toestel), maar weigert die op te geven ondanks een daartoe strekkend bevel van de onderzoeksrechter, strafbaar is. In het kader van de rubriek 'actualiteit' van het Rechtskundig Weekblad, werd hierover een kritische analyse van Joachim Meese gepubliceerd.J. Meese, “Recht om te zwijgen maar toch verplicht om te spreken?", RW 2019-20, 1322.
- Boek als editorIn Sdu Commentaar EVRM editie 2020-2021 (tweedelig) worden het EVRM en de Protocollen artikelsgewijs becommentarieerd. Per artikel vindt u een helder en praktisch, maar vooral diepgaand commentaar, geïllustreerd met diverse citaten uit de jurisprudentie. Tevens vindt u per artikel een actueel overzicht van literatuur.J.H. Gerards, B. van Bockel, Y. Haeck, A.E.M. Leijten en J. Meese (eds.), Sdu Commentaar EVRM 2020-2021, Deel I, Sdu, Den Haag, 2020, 1612 p. en J.H. Gerards, B. van Bockel, Y. Haeck, A.E.M. Leijten en J. Meese (eds.), Sdu Commentaar EVRM 2020-2021, Deel II, Sdu, Den Haag, 2020, 876 p.
- Bijdrage in boekDeze publicatie betreft het preadvies dat Joachim Meese schreef voor de jaarlijkse bijeenkomst van de Vereniging voor de vergelijkende studie van het recht van België en Nederland. Het bevat onder meer een kritische analyse van de Belgische wettelijke regeling inzake spijtoptanten.J. Meese, “Toezeggingen aan criminelen in ruil voor verklaringen in België”, in X., Vereniging voor de vergelijkende studie van het recht van België en Nederland. Preadviezen 2019, Den Haag, Boom Juridisch, 2019, 99-153.
- ArtikelIn het Nederlandse tijdschrift Strafblad is een artikel verschenen van Joachim Meese waarin hij pleit voor de invoering van een Miranda-warning in België en bij uitbreiding in de andere lidstaten van de Europese Unie die deze regel nog niet kennen.J. Meese, “De impact van de EU op het recht op informatie in het strafproces: hoog tijd voor een Miranda-warning in België”, Strafblad (NL) 2018, afl. 6, 35-38.
- Bijdrage in boekRecent is een nieuwe editie verschenen van het intussen alom bekende en gebruikte wetboek Strafrecht geannoteerd. Deze editie is bijgewerkt tot en met 1 oktober 2018 en bundelt zoals steeds het ‘Strafwetboek’, het ‘Wetboek van Strafvordering’ en een aantal relevante bijzondere wetten. Aan het wetboek werd gewerkt door heel wat auteurs, waaronder ook Joachim Meese.X., Strafrecht geannoteerd 2018, Brugge, Die Keure, 2018, 1744 p.
- Boek als editorIn de reeks Duiding is de derde editie verschenen van het boek Duiding Strafrecht. Het boek biedt een volledige bespreking van alle artikelen uit het Strafwetboek en de belangrijkste bijzondere wetgeving. De teksten zijn van de hand van een hele reeks eminente strafrechtspecialisten, zowel magistraten, academici als advocaten. De hoofdredactie was opnieuw in handen van Martine De Busscher, Joachim Meese, Dirk Van Der Kelen en Johan Verbist.M. De Busscher, J. Meese, D. Van Der Kelen en J. Verbist, Duiding Strafrecht, 3e editie, Brussel, Larcier, 2018, 930 p.
- NootIn een arrest van 30 mei 2017 heeft het Hof van Cassatie uitspraak gedaan over het recht van de beklaagde om zelf aanwezig te zijn op het strafproces en eraan deel te nemen. In de noot bij dit arrest, wordt aandacht besteed aan de rechtspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, waaruit blijkt dat van het recht op persoonlijke deelname aan het strafproces slechts in uitzonderlijke omstandigheden mag worden afgeweken.J. Meese, "Het recht van de beklaagde om persoonlijk aanwezig te zijn bij het strafproces", noot onder Cass. 30 mei 2017, RW 2018-19, 299-300.
- ArtikelIn aflevering 7 van het Rechtskundig Weekblad jaargang 82 verscheen een kritische kijk op twee wetten van 22 juli 2018 die op 7 augustus 2018 in het Staatsblad werden gepubliceerd. Sedert de inwerkingtreding van deze wetten op 17 augustus 2018 is het mogelijk om burgers te laten infiltreren in criminele organisaties (burgerinfiltratie) en om aan criminelen die een andere crimineel aan de galg te praten, toezeggingen te doen op vlak van straf voor de feiten die zij zelf hebben gepleegd (spijtoptanten, ook wel pentiti genoemd).J. Meese, "Justitie werkt voortaan samen met betrouwbare criminelen", RW 2018-19, 242.
- Bijdrage in boekBegin 2018 verscheen de vijfde editie van het legendarische boek Theory and Practice of the European Convention on Human Rights, een internationaal standaardwerk inzake mensenrechten in Europa. Aan deze editie werd gewerkt door vele gezaghebbende auteurs in dat domein.P. van Dijk, F. van Hoof, A. van Rijn en L. Zwaak (eds.), Theory and Practice of the European Convention on Human Rights, Cambridge, Intersentia, 2018, 1230 p.
- Bijdrage in boekNaar aanleiding van het emeritaat van buitengewoon hoogleraar en barones Chris Van den Wyngaert, werd haar eind 2017 een liber amicorum overhandigd. Joachim Meese, die in 2010 in haar voetsporen trad als professor strafprocesrecht aan de Universiteit Antwerpen, schreef daarin een bijdrage met als titel “de zuivering der nietigheden: een joint dissenting opinion“.J. Meese, “De zuivering der nietigheden: een joint dissenting opinion“, in la [CVDW]. Liber Amicorum Chris Van den Wyngaert, Antwerpen, Maklu, 2017, 355-362.
- NootIn aflevering 6 van deze jaargang 2017 van het tijdschrift Nullum Crimen verscheen een noot van Joachim Meese onder het arrest van 23 mei 2017 van het Hof van Cassatie, dat een beslissing vernietigde omdat daarin was aangenomen dat de redelijke termijn bij voortgezette misdrijven voor het geheel van de vervolgde misdrijven slechts een aanvang neemt op het tijdstip waarop de beklaagde wordt beschuldigd van het laatst gepleegde misdrijf. In de noot wordt toegelicht dat het Hof van Cassatie zich daarmee voor het eerst duidelijk conformeert aan de rechtspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM). Ook wordt aandacht besteed aan aanverwante vragen met betrekking tot samenhangende en voortdurende misdrijven.J. Meese, “De aanvang van de redelijke termijn bij voortgezette, voortdurende en samenhangende misdrijven”, noot onder Cass. 23 mei 2017, NC 2017, 564-565.
- Bijdrage in boekIn het kader van een studienamiddag die de Universiteit Antwerpen heeft georganiseerd op 30 november 2017, schreef Joachim Meese een bijdrage over de burgerlijke rechtsvordering voor de strafrechter. Deze bijdrage is opgenomen in het verslagboek dat uitgegeven werd door Intersentia.J. Meese, “De burgerlijke rechtsvordering voor de strafrechter”, in X., Samenloop van strafrechtelijke, privaatrechtelijke en bestuurlijke sancties, Antwerpen, Intersentia, 69-87.
- Bijdrage in boekIn 2017 gaf Joachim Meese samen met prof. dr. Philip Traest een lezing over de rechtsmiddelen verzet en hoger beroep in strafzaken ter gelegenheid van de XLIIste Postuniversitaire Cyclus Willy Delva. Ondertussen is het verslagboek van deze prestigieuze cyclus verschenen bij uitgeverij Wolters Kluwer. Het is een bijzonder lijvig boek geworden met niet minder dan 16 interessante bijdragen over strafrechtelijke thema’s. In de tekst die Joachim Meese samen met zijn collega aan de Gentse universiteit Philip Traest heeft geschreven, worden de rechtsmiddelen verzet en hoger beroep aan een kritische analyse onderworpen.Ph. Traest en J. Meese, “De rechtsmiddelen verzet en hoger beroep: actualia”, in P. Traest, A. Verhage en G. Vermeulen (eds.), Strafrecht en strafprocesrecht: doel of middel in een veranderende samenleving?, Mechelen, Kluwer, 2017, 515-580.
- BoekIn dit boek wordt de complexe materie van de verjaring van de strafvordering op een duidelijke wijze in kaart gebracht. De verschillende facetten van de berekening van de verjaring worden besproken vanuit een ‘stappenplan’ om tot een correcte berekening te komen. De handige bijlagen bieden een schematisch overzicht van de essentiële elementen van die stappen, rekening houdend met de verschillende verjaringsregimes die van toepassing waren doorheen de tijd. Een onmisbaar werkinstrument dus voor advocaten, parketmagistraten en rechters.J. Meese, De verjaring van de strafvordering uitgeklaard, Antwerpen, Intersentia, 2017, 88 p.
- ArtikelNadat Joachim Meese in 2016 de Belgische rechtspraak in verband met het gebruik van onrechtmatig verkregen bewijs aan een kritische analyse heeft onderworpen in zijn bijdrage voor het verslagboek van de cyclus Willy Delva, schreef hij een rechtsvergelijkende analyse over datzelfde onderwerp. De situatie in verschillende (vooral Angelsaksische georiënteerde) landen komt daarin aan bod, met bijzondere aandacht voor de Verenigde Staten, dat als bakermat van de zogenaamde exclusionary rule kan worden beschouwd. Ook de rechtspraak van het EHRM (Europees Hof voor de Rechten van de Mens) wordt in de analyse betrokken. Het artikel werd geschreven voor het internationale tijdschrift Era Forum en is zowel in papieren versie als in elektronische versie gepubliceerd.J. Meese, “The use of illegally obtained evidence in criminal cases: a brief overview”, Era Forum: scripta iuris europaei, Springer Berlin Heidelberg, 2017, p. 297-309.
- Boek als editorIn de reeks Duiding uitgegeven door Larcier verscheen in 2017 een nieuwe editie van het boek Duiding strafprocesrecht. Het boek bevat verhelderende commentaren bij de belangrijkste bronnen van het strafprocesrecht, allen geschreven door verschillende academici, advocaten en magistraten. Joachim Meese is een van de editors, samen met Martine De Busscher, Dirk Van Der Kelen en Johan Verbist.M. De Busscher, J. Meese, D. Van Der Kelen en J. Verbist (eds.), Duiding strafprocesrecht 2017, Brussel, Larcier, 2017, 979 p.
- ArtikelIn nummer 41 van jaargang 80 van het tijdschrift Rechtskundig Weekblad verscheen een kanttekening van Joachim Meese over dataretentie door telecomoperatoren. Daarbij gaat het over het bewaren en opvragen van gegevens (‘metadata’) van telecommunicatie. Uit die gegevens kan heel wat informatie worden gehaald, zoals het tijdstip en de duur van telefoongesprekken, de bestemmeling ervan en zelfs het surfgedrag.J. Meese, “Dataretentie: het Hof van Justitie waakt over onze privacy”, RW 2016-17, 1639-1640.
- Bijdrage in boekNaar aanleiding van de studiecyclus die in 2017 werd georganiseerd door de Vlaamse Conferentie der balie van Gent verscheen het verslagboek met daarin bijdragen van alle sprekers. Het verslagboek bevat onder meer de bijdrage van Joachim Meese over twee aspecten van de zogenaamde potpourri II-wet. Een eerste deel betreft de regeling inzake conclusietermijnen in strafzaken. Een tweede deel handelt over het hoger beroep in strafzaken.J. Meese, “Conclusietermijnen in strafzaken en een nieuwe regeling inzake hoger beroep: een analyse van twee potpourri-ingrediënten,” in W. Vanbiervliet (ed.), De potpourri-wetten. Een eerste evaluatie van de waaiers aan quick wins, reparaties en grondslagen voor organisatorische vernieuwingen, 2017, 137-176.
- Bijdrage in boekHet fenomeen drugs blijft vele vragen oproepen. De wetgeving is complex en het handhavingsbeleid van de overheid niet voor iedereen even duidelijk. De Praktijkgids Duiding Drugs 2016 is een volledig herziene en herwerkte versie van het boek “Drugwetgeving” uit 2012. Het resultaat is een zeer compleet werk geworden, waarbij de lezer niet alleen een breed inzicht krijgt in de actuele Belgische drugwetgeving, maar ook in het meest recente beleid inzake de opsporing en vervolging van drugs. Aan het boek werd meegewerkt door heel wat auteurs, waaronder ook Joachim Meese.J. Meese, "Internationale luik", in H. Van Espen en S. Vanthienen (eds.), Duiding Drugs. Praktijkgids 2016, Brussel, Larcier, 205-209 (430 p.).
- NootIn aflevering 4 van jaargang 2016 van het tijdschrift Nullum Crimen verscheen een noot van Joachim Meese onder het arrest van 2 juni 2016 van het Grondwettelijk Hof (nr. 83/2016), waarin beslist werd dat de minnelijke schikking ongrondwettig is “in zoverre het het openbaar ministerie machtigt om via een minnelijke schikking in strafzaken een einde te maken aan de strafvordering nadat de strafvordering is ingesteld, zonder dat een daadwerkelijke rechterlijke controle bestaat”.J. Meese, “Afkopen kan, maar vereist daadwerkelijke rechterlijke controle”, noot onder GwH 2 juni 2016, NC 2016, 350-353.
- Bijdrage in boekDit verslagboek van de XLIste postuniversitaire cyclus Willy Delva besteedt aandacht aan procesefficiëntie in zijn verschillende aspecten en dit zowel in het civiele, penale als het publiek procesrecht. Het boek bevat onder meer een bijdrage van Joachim Meese over het bewijs in strafzaken. Daarin bespreekt hij de bewijslast en de bewijsmiddelen, het onrechtmatig verkregen bewijs, de bewijswaardering en de bewijsstandaard. Vooral aan het leerstuk van het onrechtmatig verkregen bewijs wordt veel aandacht besteed.J. Meese, “Het bewijs in strafzaken”, in P. Taelman (ed.), Efficiënt procederen voor een goede rechtsbedeling. XLIste Postuniversitaire Cyclus Willy Delva, Mechelen, Kluwer, 2016, 511-545.
- Bijdrage in boekDe potpourri II-wet omvatte heel wat wijzigingen aan het materieel en formeel strafrecht en sommige daarvan zijn erg ingrijpend. In een bijdrage van de hand van Joachim Meese die verschenen is in aflevering 40 van jaargang 79 van het Rechtskundig Weekblad wordt een overzicht gegeven van de belangrijkste wijzigingen op vlak van strafprocesrecht.J. Meese, “Potpourri II: een overzicht van de belangrijkste wijzigingen op vlak van strafprocesrecht”, RW 2015-2016, 1563-1573.
- Bijdrage in boekDit boek benadert het straf- en het strafprocesrecht praktisch vanuit het standpunt van de ondernemer. Voor veel ondernemers is het strafrecht als ondernemersrisico nog steeds een grote onbekende. Nochtans wijst de actualiteit erop dat de strafrechtelijke risico’s voor de ondernemer niet verwaarloosbaar zijn.J. Meese, "De krachtlijnen van het opsporings- en gerechtelijk onderzoek", in P. Waeterinckx e.a. (eds.), Strafrecht in de onderneming, Antwerpen, Intersentia, 2016, 3-42 (872 p.)
- Bijdrage in boekIn 2015 werd een wetenschappelijk onderzoeksproject afgesloten met als titel Protecting young suspects in interrogations – a study on safeguards and best practice. Het onderzoek heeft betrekking op het verhoor van minderjarige verdachten en welke waarborgen er in dat verband bestaan in diverse landen, zowel in het recht als in de praktijk. Wat België betreft, werd aan het onderzoek deelgenomen door Joachim Meese voor de Universiteit Antwerpen. De studie verscheen ondertussen in boekvorm in twee delen.M. van Oosterhout en J. Meese, "Balancing the need for protection and punishment of young delinquents", in M. Panzavolta e.a. (eds.), Interrogating Young Suspects: Procedural Safeguards from a Legal Perspective, Cambridge, Intersentia, 2015, 51-121.
- BoekDit boek betreft het doctoraal proefschrift waarmee Joachim Meese in oktober 2005 promoveerde tot doctor in de Rechten aan de Universiteit Gent. Het omvat onder meer een zeer grondige bespreking van de verjaring van de strafvordering en de redelijke termijn in strafzaken en wordt algemeen beschouwd als een standaardwerk in de hedendaagse rechtsliteratuur. Het boek werd uitgegeven bij Larcier in februari 2006 en lag aan de wieg van een kentering in de Belgische rechtspraak inzake de overschrijding van de redelijke termijn tijdens het vooronderzoek.J. Meese, De duur van het strafproces. Onderzoek naar de termijn waarbinnen een strafprocedure moet of mag worden afgehandeld, Gent, Larcier, 2006, 468 p.