Inverdenkingstelling
Wat is een inverdenkingstelling?
Een formele inverdenkingstelling houdt dat in een onderzoeksrechter een verdachte ervan in kennis stelt dat er tegen hem ernstige aanwijzingen van schuld bestaan.
Daarnaast bestaat ook een virtuele of impliciete inverdenkingstelling, namelijk als een gerechtelijk onderzoek werd geopend tegen een welbepaalde (bij naam aangeduide) verdachte. Daarvan kan sprake zijn doordat de verdachte wordt vermeld in de vordering tot onderzoek van de procureur des Konings, of in een klacht met burgerlijke partijstelling van een benadeelde.
Gevolgen
Het belang van de inverdenkingstelling ligt in het feit dat eenmaal de strafvordering is ingesteld tegen een welbepaalde verdachte, die verdachte sowieso voor het onderzoeksgerecht zal moeten verschijnen dat zal moeten nagaan of er tegen de inverdenkinggstelde al dan niet voldoende bezwaren bestaan. De onderzoeksrechter kan immers (anders dan in Frankrijk) de inverdenkingstelling van de verdachte niet ongedaan maken. Een ander belangrijk gevolg van de inverdenkingstelling, is dat hierdoor de verdachte bepaalde rechten geniet (o.a. het recht om bijkomend onderzoek te vragen). Daarom neemt men bij uitbreiding aan dat zelfs wanneer een onderzoeksrechter nog niet is overgegaan tot inverdenkingstelling, de verdachte tegen wie het onderzoek is gericht toch dezelfde rechten geniet. Het zou namelijk niet eerlijk zijn die rechten pas te doen ontstaan door de beslissing van de onderzoeksrechter, als er nochtans als sprake is van een onderzoek dat duidelijk tegen die welbepaalde verdachte is gericht. Een verdachte die weet heeft van een gerechtelijk onderzoek en meent dat hij daarin geviseerd wordt, kan dus (voor zover dat inderdaad juist blijkt te zijn) aanspraak maken op dezelfde rechten als de inverdenkinggestelde.
Uiteraard zal men echter niet altijd meteen weten dat een gerechtelijk onderzoek is geopend, aangezien het vooronderzoek geheim is. De onderzoeksrechter is ook niet verplicht om de in de vordering tot onderzoek of de klacht met burgerlijke partijstelling bij naam genoemde verdachte hiervan op de hoogte te brengen. Dat kan nl. ook gebeuren als een onderzoeksopdracht wordt uitgevoerd waarbij die persoon betrokken is (Cass. 28 maart 2012, P.11.2002.F).
Meestal komt een verdachte zijn status als inverdenkinggestelde te weten doordat hij wordt geconfronteerd met een onderzoekshandeling waaruit duidelijk blijkt dat hij wordt geviseerd (bv. een arrestatie). Dat is echter niet bij alle onderzoekshandelingen per definitie duidelijk. Een huiszoeking bv. kan zowel plaatsvinden bij een verdachte als bij een derde, zodat er niet noodzakelijk uit kan worden afgeleid dat de bewoner van de doorzochte woning als formeel inverdenkinggestelde kan worden beschouwd.
De inverdenkingstellling is terug te vinden in artikel 61bis van het Wetboek van Strafvordering.
Vertalingen
Inculpation
Indiction
Zie ook:
Vooronderzoek, Onderzoeksrechter
Verwante berichten en publicaties
- 29 april 2016PublicatiesDit boek benadert het straf- en het strafprocesrecht praktisch vanuit het standpunt van de ondernemer. Voor veel ondernemers is het strafrecht als ondernemersrisico nog steeds een grote onbekende. Nochtans wijst de actualiteit erop dat de strafrechtelijke risico’s voor de ondernemer niet verwaarloosbaar zijn.J. Meese, "De krachtlijnen van het opsporings- en gerechtelijk onderzoek", in P. Waeterinckx e.a. (eds.), Strafrecht in de onderneming, Antwerpen, Intersentia, 2016, 3-42 (872 p.)
Wetteksten
Artikel 61bis Wetboek van Strafvordering
De onderzoeksrechter gaat over tot de inverdenkingstelling van elke persoon tegen wie ernstige aanwijzingen van schuld bestaan. Deze inverdenkingstelling vindt plaats ter gelegenheid van een verhoor of door kennisgeving aan de betrokkene.
Dezelfde rechten als de inverdenkinggestelde geniet eenieder tegen wie de strafvordering wordt ingesteld in het kader van een gerechtelijk onderzoek.